امروزه کیفیت زندگى بشر دچار ناپایدارى است، به همین دلیل لازم است به ارزیابى کیفى محیط زندگى انسانها پرداخته و عوامل ناپایدارى را شناسایى کنیم. این کار نیازمند شناخت متغیرهاى مؤثر برمحیط، دستیابى به روشى براى ارزیابى و داشتن معیارى براى فرابینى و کنترل پاسخ هایى است که جامعه در ترمیم ناپایدارى‏ ها اعمال مى‏ دارد. شاخص­ هاى زیست محیطى، اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى به عنوان ابزارى اساسى براى پی...

 این بحث به بررسى روابط در حال تغییر بین جمعیت و توسعه مى ‏پردازد و در مرحله نخست جنبه‏ هاى کمى جمعیت نظیراندازه، تراکم و نرخ رشد مهاجرت را در رابطه با موضوع کوچ‏ نشینى‏ ها، موضوعى که آشکارا نقش بسیارمهمى بر میزان و ماهیت توسعه در منطقه داشته است نشان  می دهد. در مرحله دوم بحثى پیرامون جنبه‏ هاى کیفى جمعیت نظیر نقش منابع انسانى در فرایند توسعه مطرح شده است. در این بخش عمدتا مباحث مطرح شده در را...

یکى از مهمترین رسالتهاى پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تدوین علوم انسانى و اجتماعىدینى یا به عبارت دیگر استخراج دیدگاه اسلامى در ارتباط با مسائل علوم انسانى واجتماعى است و شناسایى مبانى هستى شناختى، معرفت شناختى، روش‌شناختى وانسان‌شناختى علوم انسانى و اجتماعى موجود و نقد و بررسى آن و استخراج مبانىجایگزین براى تدوین علوم انسانى و اجتماعى جدید، از لوازم تحقق این رسالت است. براین اساس، در ساختار جدید پژ...

در ژئومورفولوژى شهرى عامل مهم توسعه مناطق شهرى، تغییر و تبدیل مصنوعى پوسته زمین و تأثیر فعالیت هاى انسانى بر پوسته، افزون بر عوامل طبیعى در نظر گرفته مى‏ شود. بنابراین رشد روز افزون شهرها متأثر از رشد جمعیت و مهاجرت منجر به ساخت و سازهاى بدون برنامه ‏ریزى و تغییرات زیاد در ساختار فضایى به خصوص توسعه فیزیکى شهر در مکان هاى نامساعد طبیعى گشته است که لزوم هدایت آگاهانه و سازماندهى اساسى را مى‏ طلب...

در طول سه دهه گذشته بارورى در کشورهاى مسلمان به طرز بى‌سابقه‌اى کاهش پیدا کرد. هدف از این مقاله توصیف تفاوت در گذار بارورى کشورهاى مسلمان در طول دوره 1980ـ2005 و بررسى نقش برنامه‌هاى توسعه و تنظیم خانواده در هم‌گرایى با سطوح و روندهاى جهانى بارورى مى‌باشد. این بررسى از نوع تحلیل ثانویه است. جمعیّت آمارى شامل 33 کشور با دست‌کم 50 درصد جمعیّت مسلمان است. داده‌ها عمدتآ از پایگاه داده‌هاى آمارى برنام...

دراین مقال، پیوند سبک زندگى با توسعه و پیشرفت به بوته بررسى نهاده شده است. بین سبک زندگى و توسعه، پیوند دو سویه وجود دارد; از یک سو سبک زندگى مى‏تواند مولد و مؤید و یا مانع و مخرب پیشرفت و توسعه باشد و از دیگر سوى، توسعه نیز سبب پیدایى و شکل گیرى سبک زندگى خاصى مى‏گردد. در این نوشتار، تلاش شده است تا با استمداد از آموزه‏هاى اسلام، سبکى از زندگى، ترسیم و تبیین گردد که درصورت نهادینه شدن، راه توس...

هدف کلى توسعه، رشد و تعالى همه جانبه جوامع انسانى است، از این رو در فرایند برنامه ‏ریزى براى دستیابى به توسعه، خصوصا توسعه پایدار توجه به مخاطرات (طبیعى، انسانى، زیست محیطى، اجتماعى، اقتصادى و...) امرى لازم و کاملاً ضرورى است. آسیب‏ پذیرى شدید نواحى روستایى در برابر سوانح طبیعى از یک سو، پایین بودن سطح آگاهى مردم روستایى و همچنین بالا بودن میزان ریسک و عدم حتمیت در فعالیت هاى روستایى از سوى دیگر...

رشد جمعیت و تأثیر آن بر توسعة اقتصادى موضوعى است که از دیر باز توجه صاحب‌نظران مسائل اقتصادى و جمعیتى را به خود مشغول داشته است. از دید جمعیت‌شناسان و اندیشمندان جمعیت و توسعه  عاملى که خصوصیات و روند توسعه جوامع را تعیین مى‌کند، کمیت و کیفیت نیروى انسانى و یا به عبارتی سرمایه انسانی آن کشور است. استفادة مؤثر از نیروى انسانى در فرآیند توسعة اقتصادى و اجتماعى، بیش از هر چیز به سطح دانش، تلاش و خ...

نواحى حاشیه و جزایر خلیج فارس در اقلیم گرم مرطوب با رطوبت مطلق بالا واقع شده است ناحیه‏ اى با موقعیت آب و هوایى نامطلوب که از ویژگی هاى آن مى‏ توان حداقل باران و کم آبى، بخار آب فراوان، رطوبت نسبى کم، تابش خوشیدى زیاد، گرد و غبار و... نام برد که با توجه به طرح‏ هاى توسعه شهرى و ایجاد شهرهاى جدید و مناطق صنعتى به همراه ازدیاد جمعیت داراى اهمیت فراوان از نظر هزینه انرژى در برابر اقلیم نامطلوب مى ...